[ Pobierz całość w formacie PDF ]

odpowiedzi na to pytanie, ktore pojawialo sie rowniez w poprzednich rozdzialach naszej
pracy.
Pomimo pewnego dogmatyzmu rytologie Maertensa staraja sie wzbogacic teorie
socjologiczne i psychoanalityczne o nowe sady o charakterze intuicyjnym i socjoklinicznym.
Najdokladnie przeanalizowano niektore rytualy o zasiegu wielokulturowym, szczegolnie
tatuaze, maski iwelony.
Teorii tej mozna zarzucic naduzywanie terminu ryt, ktory wedlug niej sprowadza sie do
wszystkiego, co ustalone, zwyczajowe i konwencjonalne. Jest to zreszta staly problem, o
ktorym pisalismy w pierwszym rozdziale. Glowna teza o postepujacej i nieuniknionej
derytualizacji nie zostala w tym przypadku dostatecznie jasno uargumentowana.
Sekularyzacja rodzi nowe rytualy i nie jest rownoznaczna z calkowitym zanikiem sacrum
(przytoczylismy na to wiele dowodow), nawet jesli, jak sadzi Wunderberger, nie mozna
przewidziec przyszlych jego losow.
Konkluzja.
Pomimo licznych sprzecznosci przedstawione wyzej koncepcje laczy cala gama roznorodnych
podobienstw. Rytualy odgrywaja bezsprzecznie niezastapiona role w utrzymaniu i
wzmocnieniu wiezi spolecznych, a rownoczesnie sankcjonuja, przez przypisanie im pewnych
rol, istniejace roznice. Ponadto istota tych spolecznych technik symbolicznych - zgodnie ze
zwiezla definicja, ktora I.Chiva okresla rytualy - polega na podkresleniu w potoku
codziennosci nieciaglosci zdarzen i doswiadczen oraz na zaakcentowaniu ich znaczacych
okresow i wzajemnych oddzialywan.
W przytoczonych teoriach odnajdujemy doniosla role rytualow, szczegolnie jako czynnika
zmniejszajacego lek - nazwany religijnym, egzystencjalnym czy epistemologicznym. Systemy
symboliczne, do ktorych odnosza sie rytualy, maja na celu nie tylko nakazywanie, ale rowniez
pojednanie, a szczegolnie wzbudzanie i ukierunkowanie podstawowych uczuc: milosci,
nienawisci, nadziei lub smutku oraz utrzymanie w granicach przemocy i transgresji swieta.
Zawsze i wszedzie rytual pomaga pokonywac granice czasu i negowac smierc.
Ale tu poruszamy juz sprawe funkcji rytualu mocno zachwianego przez procesy
sekularyzacji, prowadzace nawet do zakwestionowania pojecia rytualnosci, kontaktu z sacrum
czy boskosci. Obrone przed lekiem umozliwia dodatkowo normowanie zwiazkow czlowieka z
sila nadprzyrodzona, zdolna do wyzwolenia go z ograniczen i nedzy.
Wiadomo, ze systemy swieckie staraja sie zastapic poglady religijne swoimi ideologiami,
obrzedami, nawet idolami, podczas gdy same przechodza rodzaj odnowy. Wszystkie rytualy
tradycyjne przezywaja wiec kryzys, ktory dotyczy nie tylko sposobu wyrazu i odniesien, ale
rowniez ich znaczenia. W chrzescijanstwie istnieje problem wiary w skutecznosc obrzedow.
Zaczyna sie nawet rysowac ograniczenie zakresu sakramentow. Szerzej jeszcze rozwija sie w
spoleczenstwie proces uswiadomienia zachowan rytualnych, ktory moze zmodyfikowac lub
zredukowac ich sens. To, co do tej pory przyjmowano samo przez sie, co podlegalo
zwyczajowi sakralnemu o istocie wewnetrznej, teraz musi zostac sprawdzone lub budzi
watpliwosci. Proces ten prowadzi do proby wyjasnienia, ktora moze isc w dwoch kierunkach:
albo ku sublimacji wzmacniajacej elementy symboliczne i prywatne obyczajowosci kosztem
cielesnych i zbiorowych, albo w kierunku bardziej radykalnej dewaluacji, dazacej do
zaprzeczenia sensu licznych rytualow religijnych i swieckich, wszelka rytualnosc juz nie
wystarcza. Ten rodzaj obrazoburstwa wyraza sie przez intensywna krytyke mitologii i
wczesniejszych systemow ideologicznych.
Taki kryzys nastapil podczas ostatniego cwiercwiecza. Okres kontestacji, ale rowniez
zaprzestania poszukiwan czegos innego, kwestionowal stosunek czlowieka do siebie samego
oraz do swiata przechodzacego przemiane i promowal przezycia cielesne. Rownoczesnie
nastapil renesans religijny inspirujacy prady charyzmatyczne. Mozna by zaryzykowac poglad,
ze powrot do natury, ktory rodzi ruchy ekologiczne oraz nowe formy sztuki czy antysztuki,
poprzez zabiegi elektryczne lub wywrotowe ujawnia pod postacia happeningu trwale
poszukiwanie rytualow1.
Kazde z tych zjawisk stanowi przedmiot prac szczegolowych, my natomiast moglismy
jedynie uchwycic w rozdzialach tej ksiazki sposob, w jaki kilka sposrod nich wplywa na [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

kajaszek.htw.pl